Xnews — ақпарат агенттігі Әлем және Қазақстанның соңғы жаңалықтары
Шымкент қаласында жастардың құқықтық сауаттылығын арттыруға бағытталған іс-шаралар жалғасуда. Өтеміс тұрғын үй алабында орналасқан №32 Абай атындағы жалпы орта білім беретін мектеп пен Сансызбай Бекбосынов атындағы №70 жалпы орта мектепте оқушылар үшін ерекше кездесу өтті. Бұл жиынға Шымкент қаласы Полиция департаментінің Киберқылмысқа қарсы іс-қимыл басқармасының жедел уәкілі, Қаратау аудандық полиция басқармасының ювеналдық полиция тобы және отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қарсы күрес бөлімшесінің қызметкерлері арнайы келді.
Кездесудің негізгі мақсаты — жасөспірімдер арасында құқықтық мәдениетті қалыптастыру, олардың құқықтары мен міндеттерін түсіндіру және қауіпсіздікке қатысты өзекті мәселелер бойынша ақпарат беру.
Мектеп оқушылары жас ерекшеліктеріне қарай түрлі ортада өздерін сынап көреді. Кейде олар заңға қайшы әрекеттерге бейім болып кетуі мүмкін. Сондықтан полиция қызметкерлері бірінші кезекте құқық бұзушылықтың салдары туралы айтты. Әрбір жасөспірім жасаған ісіне жауап беретінін, кей жағдайларда әкімшілік, ал кейде қылмыстық жауапкершілікке тартылатынын атап өтті. Бұл түсіндіру жұмыстары балаларға болмашы қателіктің өзі үлкен зардаптарға әкелуі мүмкін екенін ұғындырды.
Жиында ювеналдық полиция өкілдері кәмелетке толмағандардың құқықтық жауапкершілігіне ерекше тоқталды. 14 жастан бастап кейбір қылмыстар үшін қылмыстық жауапкершілік көзделгенін, ал әкімшілік құқық бұзушылықтар үшін одан да ертерек жауап беруге тура келетінін түсіндірді. Бұл деректер оқушылардың заңды тереңірек түсінуіне ықпал етті.
Қазіргі жастардың өмірінде интернет пен әлеуметтік желілердің орны ерекше. Бірақ сан түрлі қауіп-қатер де сол жерде жасырынған. Киберқылмысқа қарсы іс-қимыл басқармасының маманы оқушыларға фишинг, жалған аккаунттар, интернет алаяқтық, жеке деректердің таралу қаупі жайлы егжей-тегжейлі мәлімет берді.
Сонымен қатар, буллинг пен кибербуллинг мәселесіне баса назар аударылды. Психологиялық қысым көрсету, қорлау немесе топтан оқшаулау — балалардың психикасына ауыр әсер ететін құбылыстар. Полиция өкілдері мұндай жағдайларда үнсіз қалмай, мұғалімдерге, ата-аналарға немесе құқық қорғау органдарына жүгіну керектігін еске салды.
Кездесу барысында ең ауыр тақырыптардың бірі — жасөспірімдер арасындағы суицидтің алдын алу болды. Мамандар өмірдегі қиындықтар ешқашан шешімсіз болмайтынын, әрдайым көмек беретін адамдар бар екенін түсіндірді. Әсіресе, ата-аналармен ашық қарым-қатынастың маңыздылығы, достар мен мұғалімдердің қолдауы балалардың өмірінде шешуші рөл атқаратыны айтылды.
Отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қарсы күрес бөлімшесінің инспекторлары оқушыларға бұл мәселенің қоғамдағы өзектілігін жеткізді. Зорлық-зомбылық тек физикалық қысым ғана емес, психологиялық және экономикалық қысым түрінде де кездесетінін түсіндірді. Мұндай жағдайда құқық қорғау органдарына хабарласудың маңызы ерекше екені айтылды.
Кездесуге қатысқан оқушылар тәртіп сақшыларына белсенді сұрақ қойып, өз ойларын ортаға салды. Жастар интернеттегі алаяқтықтан қалай қорғану керектігін, қоғамдық орындардағы қауіпсіздік ережелерін және құқық бұзушылықтың алдын алу шараларын сұрады. Полиция қызметкерлері барлығына нақты мысалдар келтіріп, түсінікті тілде жауап берді.
2025 жыл елімізде «Профилактика жылы» деп жарияланғаны белгілі. Бұл — құқық бұзушылықты болдырмауға бағытталған алдын алу шараларын күшейту деген сөз. Шымкент қаласының полиция департаменті бұл бағытта мектептерде, жоғары оқу орындарында, еңбек ұжымдарында түрлі кездесулер өткізіп келеді. Мұндай іс-шаралар жастарды құқықтық мәдениетке тәрбиелеумен қатар, олардың өмірлік ұстанымын қалыптастыруға септігін тигізеді.
Жиын соңында тәртіп сақшылары:
• «Әр азамат өз құқығын ғана емес, міндетін де білуі тиіс» деді.
• Заңды сақтау — тек полицияның емес, бүкіл қоғамның ортақ міндеті екеніне тоқталды.
• Жастардың саналы азамат болып қалыптасуына осындай кездесулердің үлкен ықпал ететінін атап өтті.
Мектеп басшылығы полиция өкілдеріне алғыс айтып, алдағы уақытта да бірлескен жұмыстар жалғасатынын жеткізді.
Шымкент қаласы Өтеміс тұрғын алабындағы №32 және №70 мектептерінде өткен құқықтық кездесу — «Профилактика жылы» аясындағы маңызды іс-шараның бірі болды. Оқушылар тек құқықтық білім алып қана қоймай, өмірлік тәжірибеде қажет болатын қауіпсіздік ережелерін үйренді.
Мұндай шаралар жас буынның құқықтық сауаттылығын арттырып қана қоймай, олардың бойында жауапкершілік сезімін қалыптастырады. Әр жасөспірімнің санасында «Заң мен тәртіп — қоғам тұрақтылығының кепілі» деген түсінік орнығуы тиіс.
Дереккөз: international.kz
